Alerji Nedir?

Alerjiler, Alerji Nedir?

Alerjiler, Alerji Nedir; Alerji durumunda, vücudun bağışıklık sistemi, aslında zararsız yabancı maddelere karşı aşırı duyarlıdır. Bitki poleni veya bazı gıdalar tarafından tetiklenebilir. Alerjiler için çeşitli tedaviler vardır.

Bir bakışta

Alerji durumunda, aslında zararsız yabancı maddeler (alerjenler) bağışıklık sisteminin aşırı hassas bir reaksiyonunu tetikler.

En yaygın alerjik reaksiyonlar solunum yolu, deri ve mukoza zarlarında meydana gelir.

Alerji eğilimi genellikle kalıtsaldır.

Bazı alerji tetikleyicilerinden kaçınılabilir – diğer alerjenlerden kaçınmak ise oldukça zordur.

Almanya’da yaklaşık her üç kişiden biri alerjik bir hastalıktan etkilenmektedir.

Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.

Alerji nedir?

Alerji durumunda, aslında zararsız olan yabancı maddeler (alerjenler) vücudun bağışıklık sisteminin aşırı hassas bir reaksiyonunu tetikler. Bitki polenleri veya bazı gıdalar tarafından tetiklenebilir.

Şikayetler çok farklı olabilir: Bazen sadece hafif, ancak bazen de çok stresli olabilir ve yaşam kalitesini ciddi şekilde kısıtlayabilirler. Güçlü bir alerjik reaksiyonun hayati tehlike oluşturması da mümkündür.

Alerjiyi tedavi etmenin çeşitli yolları vardır. Bazı alerji tetikleyicilerinden kaçınmak mümkündür – diğer alerjenlerden kaçınmak ise oldukça zordur. Alerjileri tetikleyebilen tipik maddeler şunlardır:

Polen

Ev tozu akarları

Evcil hayvanlar ve çiftlik hayvanları

Böcek ilacı

Yiyecek

İlaçlar

Temas alerjenleri (örneğin metaller veya koku maddeleri)

Mantarlar

Önemli bilgi: Alerjiler, aşırı hassasiyet olarak da tanımlanır. Bununla birlikte, alerji olmayan aşırı hassasiyetler de vardır. Bunlar, örneğin belirli gıda intoleranslarını içerir. Semptomları birbirine benzeyebilir. Bu nedenle, kapsamlı bir tıbbi muayene ile semptomların netleştirilmesi önemlidir. Semptomlar bir alerjik reaksiyon tarafından tetikleniyorsa, uygun tedavi uygulanabilir.

Alerji nasıl anlaşılır?

Alerjik reaksiyonun tipik semptomları şunlardır:

• Burun akıntısı
• Öksürük
• Hapşırma
• Solunum problemleri
• Gözlerin yaşarması
• Kaşıntı
• Deri dökülmesi
• Mukoza zarlarının şişmesi
• Mide-bağırsak sorunları

Çoğu zaman vücudun tetikleyici madde (alerjen) ile doğrudan temas halinde olan kısımları reaksiyona girer.

Aşağıdaki sayfalarda bazı alerjiler hakkında bilgiler bulabilirsiniz:

Gıda alerjileri hakkında daha fazla bilgi

Temas alerjileri hakkında daha fazla bilgi

İlaç alerjileri hakkında daha fazla bilgi

Bahar nezlesi hakkında daha fazla bilgi

Böcek ilacı alerjileri hakkında daha fazla bilgi

 

Alerji ne zaman olur?

Alerji riskini artıran çok sayıda etken vardır.

Alerji eğilimi genellikle kalıtsaldır. Uzmanlar bu tür bir kalıtsal eğilime “atopi” diyorlar. Bir alerjinin gerçekten genetik yatkınlığın bir sonucu olarak gelişip gelişmediği, diğer unsurların yanı sıra çeşitli çevresel etkenlere de bağlıdır. Hava kirliliği ve sigara dumanı burada rol oynar. Bu faktörler alerjileri ve astım gibi ikincil hastalıkları teşvik edebilir.

Genellikle belirli bir diyetin alerjileri önleyebileceği söylenir. Ancak şu ana kadar bu tez üzerinde kanıtlayıcı bir çalışma yapılmamıştır.

Toz akarları veya yiyecekler genellikle vücuda zararlı değildir. Ancak alerjiniz varsa semptomlara neden olurlar.

Bunun nedeni, alerjik bir reaksiyon durumunda vücudun bağışıklık sisteminin patojen veya yabancı cisim gibi belirli, aslında zararsız yabancı proteinlere (alerjenler) tepki vermesidir. Bağışıklık sistemi bunların zararlı olduğunu düşünür ve onlarla savaşmaya çalışır. Bunu yapmak için antikorlar, daha doğrusu IgE antikorları oluşturur.

Alerji nasıl seyreder?

Alerjilerin çoğu çocukluk ve ergenlik döneminde başlar. Genellikle bir ömür boyu sürerler. Ancak bazı alerjiler yetişkin yaşta geriler.

Süt veya tavuk yumurtası gibi belirli gıda alerjileri tamamen kaybolabilir – ancak fıstık alerjisi genellikle gerilemez. Bu nedenle, bir alerjinin sonradan kaybolup kaybolmaması tetikleyici etkene bağlıdır.

Bir alerji durumunda, semptomlar genellikle ilk başta sadece hafiftir. Daha sonra zamanla artarlar. Başka hastalıkların da ortaya çıkması mümkündür. Örneğin saman nezlesi, yıllar içinde seviye değiştirebilir.

Semptomlar daha sonra alt solunum yollarına geçer ve astım gelişir. Nörodermatit de alerjiler tarafından tetiklenebilir.

Alerji önlenebilir mi?

Çoğu zaman alerjiler önlenemez. Ama riski biraz azaltabilecek önlemler vardır. Yaşamlarının ilk dört ila altı ayında sadece anne sütüyle beslenen çocuklar, biraz daha az alerji geliştirirler.

Sigara dumanı alerji riskini artırır. Sigara içmeyen ve sigarasız bir ortamda büyüyen çocukların bu nedenle hastalanma olasılığı daha düşüktür.

Alerji riskiniz yüksekse, kedi alerjisini teşvik etmemek için kedi almamalısınız.  Ancak alerji riski yüksek olmayan kişiler evcil hayvan beslemeyerek alerji oluşumunu önleyemezler.

Alerji nasıl teşhis edilir?

Belirtileri, yaşam koşullarını ve tıbbi geçmişi netleştirmek için yapılan ilk görüşmeden sonra doktor özel alerji testleri yapabilir. Muayeneler, çoğunlukla dermatologlar, KBB, akciğer veya çocuk doktorları olmak üzere alerji uzmanları tarafından yapılmaktadır.

Belirli maddelere karşı alerjik reaksiyonunuz olup olmadığını öğrenmek için bir Prick testi yapılabilir.

Semptomları tetikleyici madde ile temastan yarım gün ila üç gün sonrasına kadar ortaya çıkan bir alerjiden şüpheleniliyorsa, bir cilt testi (bant testi) uygulanabilir. Sırt veya ön kola şüpheli alerjen içeren bir bant konulur. Alerjiniz varsa, cilt kızarıklık, şişme ve kaşıntı ile reaksiyon gösterir.

Ayrıca antikorlar için kan testi veya provokasyon testi gerekebilir. Provokasyon testinde, bir reaksiyonun oluşup oluşmadığını kontrol etmek için hasta çeşitli alerjenlere maruz bırakılır.

Alerji nasıl tedavi edilir?

En etkili yöntem alerjenlerle temastan kaçınmaktır. Bunun başarılı olup olmadığı tetikleyiciye bağlıdır. Bazı gıdalar veya kimyasal maddelerden uzak durmak genellikle kolaydır ­- diğer yandan polenlerden korunma imkanı neredeyse hiç yoktur. Ev tozu akarlarına alerjisi olan herkes en azından evdeki yükü biraz azaltabilir.

Bazı alerjilerde, desensitizasyon (spesifik immünoterapi), uzun vadede alerjenlere karşı daha az duyarlı hale gelmeye yardımcı olabilir. Bu terapi ile, aşıya benzer şekilde, etkilenen kişiler düzenli olarak deriye enjekte edilen veya dilin altına verilen düşük dozlarda alerjen alırlar.

Duyarsızlaştırma esas olarak polen, ev tozu akarları ve böcek zehirine karşı alerji durumunda kullanılır. Yaklaşık üç ila beş yıl sürer.

Şimdiye kadar bitkisel veya homeopatik ilaçların veya akupunkturun alerjilere yardımcı olduğuna dair bir kanıt bulunmamaktadır.