Alkole bağlı karaciğer yağlanması nedir?
Alkole bağlı karaciğer yağlanması, düzenli olarak yüksek miktarda alkol tüketen insanlarda sık görülen bir hastalıktır. Bu kişiler çoğunlukla bu durumun farkına varmazlar. Başlangıçta zararsız olan bu bulgunun neden ciddiye alınması gerektiği hakkında buradan bilgi edinin.
Bir bakışta
-
Alkole bağlı karaciğer yağlanması başlangıçta zararsızdır, ancak karaciğer sirozu gibi ağır bir hastalığın (yani, ciddi şekilde yaralanmış bir karaciğerin) habercisi olabilir.
-
Alkole bağlı karaciğer yağlanması çoğunlukla hissedilmez.
-
Yüksek miktarda ve düzenli alkol tüketiminin yanı sıra, aşırı kilo gibi başka risk faktörleri de vardır.
-
Düzenli olarak çok alkol tüketen insanların yaklaşık yüzde 90’ında karaciğer yağlanması gelişir.
-
Alkol kullanımı bırakıldığında karaciğer yağlanması gerileyebilir.
Not: Bu yazıdaki bilgiler bir doktor muayenesinin yerini tutamaz ve kişinin kendi kendine teşhis yapabilmesi veya tedavi etmesi için kullanılmamalıdır.
Alkole bağlı karaciğer yağlanması nedir?
Alkole bağlı karaciğer yağlanmasında, karaciğer hücrelerinde daha fazla yağ birikir. Bunun nedeni, fazla miktarda ve düzenli alkol tüketimidir. Karaciğer yağlanması başlangıçta zararsız olmakla birlikte, yağlı karaciğer iltihabı (steatohepatit) veya karaciğer sirozu gibi daha ciddi hastalıklara dönüşebilir.
Henüz bir zarar oluşmadığı sürece, alkolün bırakılmasıyla alkole bağlı karaciğer yağlanması kendiliğinden iyileşebilir. Buna ek olarak bir alkol bağımlılığı söz konusuysa, bunun da tedavi edilmesi gerekir.
Alkole bağlı karaciğer yağlanmasında hangi semptomlar görülür?
Alkole bağlı karaciğer yağlanması olan pek çok insan bu hastalığın farkına varmaz. Ancak bazılarında iştahsızlık, mide bulantısı ve kusma gibi semptomlar görülür.
Alkole bağlı karaciğer yağlanmasının nedenleri nelerdir?
Alkol karaciğerde parçalanır. Çok miktarda alkol karaciğer fonksiyonunu bozabilir ve hücreleri yok edebilir veya değiştirebilir. Ayrıca, alkolün parçalanması sırasında yağ asitleri oluşur ve bunlar karaciğerde depolanır. Bu nedenle, düzenli olarak yüksek miktarda alkol tüketildiğinde karaciğer yağlanabilir.
Aşırı içki içmek de karaciğer yağlanması riskini artırır. Bununla kısa süre zarfında yüksek miktarda alkol tüketilmesi kast edilmektedir (erkekler için yaklaşık 1,25 litre bira veya 0,6 litre şarap, kadınlar için yaklaşık 1 litre bira veya 0,5 litre şarap).
Hangi faktörler alkole bağlı karaciğer yağlanmasına yol açar?
Aşırı içki içmeye ek olarak, aşağıdaki faktörler de karaciğer yağlanması riskini artırır:
aşırı kilo (obezite)
genetik faktörler
karaciğerin, kronik viral hepatit gibi diğer hastalıkları
Ayrıca, karaciğer yağlanması kadınlarda erkeklere kıyasla daha hızlı gelişir.
Önemli bilgi: Deutschen Hauptstelle für Suchtfragen (Alman Bağımlılık Sorunları Merkez Ofisi), kadınlar günde 12 gramdan fazla ve erkekler günde 24 gramdan fazla saf alkol aldığında alkole bağlı hastalıkların görülmesi riskinin yükseldiğini belirtmektedir. 12 gram alkol, örneğin bir küçük birada (0,3 litre) veya bir küçük bardak şarapta (0,125 litre) bulunur.
Alkole bağlı karaciğer yağlanmasının görülme sıklığı nedir?
Hastalık neredeyse her zaman semptomsuz seyrettiğinden, görülme sıklığına dair kesin rakamlar yoktur. Bununla birlikte, araştırmalar uzun bir süre boyunca yüksek miktarda alkol tüketenlerin yaklaşık yüzde 90’ında karaciğer yağlanması meydana geldiğini göstermektedir. Bu, örneğin bir erkekte günde iki şişe veya daha fazla bira olabilir.
Alkole bağlı karaciğer yağlanması nasıl seyreder?
Karaciğer yağlanması meydana geldiğinde alkolü tamamen bırakan kişilerde karaciğerdeki değişiklik hızla geriler.
Alkole bağlı karaciğer yağlanması, alkolün neden olduğu karaciğer hastalıklarının en hafif formudur. Bu hastalık ile birlikte, yağlı karaciğer iltihabı riski ve devamında da, ölümcül olabilecek ağır bir hastalık olan karaciğer sirozu gelişmesi riski yükselir.
Alkole bağlı karaciğer yağlanması nasıl teşhis edilir?
Alkole bağlı karaciğer yağlanmasının çeşitli bulguları olabilir. Bunlara şunlar dahildir:
karaciğerde elle hissedilen büyüme
kandaki belirli bir karaciğer enzimi değerinde yükselme
Karaciğer yağlanması yönündeki makul bir şüphe varsa, ultrason muayenesi gibi görüntüleme teknikleri ile kontrol edilmelidir. Bir biyopsi, yani dokudan örnek alınması nadiren gerekli olur.
Alkole bağlı olan ve alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasını birbirinden ayırt etmek için, doktorlar kişinin alkol tüketimi durumunu tam olarak anlamalıdır.
Alkole bağlı karaciğer yağlanması nasıl tedavi edilebilir?
Alkole bağlı karaciğer yağlanması ancak alkolden uzak durarak tedavi edilebilir. Tamamen vazgeçme ile tam kurtarma mümkündür.
Karaciğer yağlanmasının yanı sıra bir alkol bağımlılığı da teşhis edildiyse, bu durumun da tedavi edilmesi şarttır.
Yüksek alkol tüketiminde sıklıkla beslenme yetersizliği de söz konusu olduğundan, dengeli ve besleyici şekilde beslenmeye özen gösterilmesi önerilmektedir.
